اگر دختر خودتان بود!
گودرز صادقی هشجین
امروز کلیپی از یک دختر دانشجو در واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد در فضای مجازی منتشر شد که به دنبال تذکر ماموران حراست (نگهبانی) به پوشش او و به حالت اعتراض، به صورت نیمهلخت در محوطهی دانشگاه ظاهر شده است. این که دانشجو آگاهانه و عامدانه و به نشانهی اعتراض به سیاستهای حکومت این کار را کرده، عصبانی شده، اختلال رفتاری داشته، احساسات بر او غلبه کرده، یا دلیل دیگری در میان بوده است، خود بحث دیگری است و زاویهی دید این کوتهنوشت به این موضوع چیز دیگری است.
این دختر دانشجو ممکن است بعدها از کاری که کرده پشیمان بشود یا نشود. در هر دو صورت، ارسال تصاویر وی به میلیونها نفر به احتمال زیاد آیندهی او را تباه خواهد کرد. ممکن است شانس زندگی مشترک (دوباره) را نتواند به راحتی به دست بیاورد، ممکن است تحت فشار و شماتت والدین و اعضای خانوادهی خودش قرار بگیرد، ممکن است به خودکشی اقدام بکند، ممکن است… و دهها امکان دیگر.
کسی که برای بار اول از او فیلم گرفته و آن را در شبکههای اجتماعی به اشتراک گذاشته است مسئولیت کدامیک از عواقب احتمالی بر زندگی شخصی او (و دو فرزندش و نیز خانواده و بستگانش) را قبول میکند؟ آیا او یک جنایتکار یا حداقل تبهکار نیست؟ آیا کسانی مثل من و تو که احیانا کلیپها را به دیگران ارجاع میدهیم تبهکار محسوب نمیشویم؟ قصد ما از این کار چیست؟
سوالی به ذهنم رسید: اگر آن دانشجو با همان خصوصیات و با همان کاری که کرده دختر خودتان بود کلیپ را به دیگران میفرستادید؟ اگر بله، که هیچ (حسابمان پاک است) و اگر نه، چرا نمیفرستادید؟ اگر فرستادن آن به دیگران امر پسندیدهای است، چرا برای خودتان نمیپسندید؟
قصد موعظه ندارم و خودم نیز مخاطب این توصیه هستم: در هر کاری که میکنیم، لحظهای خودمان را به جای دیگران بگذاریم و با آنان همان کنیم که برای خود میپسندیم. این نصیحتی است به قدمت تاریخ ایمان و تفکر آدمی… نه تنها کلامی از «امام علی» در 1400 سال پیش، بلکه از «کنفوسیوس» نیز در 2500 سال پیش. مصلحین و متفکرین میآیند و میروند، دینها و آیینها ظاهر میشوند، نصیحتها تکرار میشوند و ما نیز اصول «اخلاق حسنه» را در هر کوی و برزنی جار میزنیم، ولی… نوبت که به خودمان میرسد، وحشیتر از «انسانهای نئاندرتال» ظاهر میشویم.